Je leest in westerse media veel over online censuur in China. Bijvoorbeeld dat Google de Chinese markt in 2010 verliet, toen de zoekmachine erachter kwam dat Gmail accounts van Chinese mensenrechtenactivisten waren gehackt. En dat Google inmiddels naar een manier zoekt om alsnog die enorme Chinese markt te (her)betreden. Of dat Facebook al jaren worstelt met hoe ze om moeten gaan met de Chinese markt: Mark Zuckerberg wil wel graag, maar weet niet goed hoe. En zeer recent nog over dat derde onmisbare medium voor westerlingen: de blokkade van WhatsApp in China.

Nu is dit voor Chinezen geen ramp. Zij kunnen heel goed leven zonder deze voor westerlingen onmisbare media, omdat er Chinese tegenhangers bestaan. Voor deze bedrijven is het duidelijk: zonder overheidscensuur geen marktbetreding. Daardoor weet je als gebruiker altijd waar je aan toe bent: de CCP ziet en hoort alles wat je online doet.

Het voornaamste medium in het leven van alle Chinezen is WeChat, het Chinese equivalent van WhatsApp. Het spreekt voor zich dat de lange arm van de CCP tot ver in WeChat reikt: bij alles wat je in de app doet, kan worden meegekeken door de CCP. En dat doen ze niet eens stiekem, dit is algemeen bekend.

Wat betekent dit concreet? Neem bijvoorbeeld een naïeve Amerikaanse, die haar WeChat account in Tibet gebruikte om met een vriendin te delen hoe erg ze het vond dat de arme Tibetanen worden onderdrukt door de Chinezen. Hoe het met haar afliep, lees je hier (spoiler: niet goed).

Nu ondervond ik zelf onlangs aan den lijve hoe deze censuur in zijn werk gaat. Met een iets minder radicaal resultaat, maar toch…

Ik stuurde een link via WeChat, naar een artikel over Liu Xiaobo, die onlangs overleed tijdens een 11-jarige gevangenisstraf, die in 2009 was opgelegd omdat hij een uitgesproken voorvechter van democratie in China was. Ik vroeg er natuurlijk zelf om, want de tekst van het mediabericht dat ik verstuurde, begon met de woorden ‘Liu Xiaobo’, en ik verstuurde het vlak na zijn overlijden, toen er ongetwijfeld extra gescreend werd op zijn naam.

Zo verstuurde ik het bericht:

Omdat ik maar geen reactie ontving, vroeg ik toen ik de ontvanger een paar dagen later telefonisch sprak, wat zij van het artikel vond. Toen bleek dat zij het bericht nooit ontvangen heeft.

Zie hier een screencap van haar WeChat:

Pas dus op met wat je via WeChat verstuurt!

Zeker in deze politiek gevoelige dagen, tijdens de vakantieweek rond China’s Nationale Dag (1-8 okt) en in aanloop naar de grootste CCP vergadering in 5 jaar tijd, die medio oktober in Beijing plaatsvindt.

Over hoe dit enorme evenement dan weer invloed op mijn dagelijks leven heeft, lezen jullie meer in een volgend blog.