Hoewel ik de gemakken die ons appartement in Wuhan biedt prettig vind, mis ik soms het buurtgevoel van wonen in een hutong in Beijing. Hoewel je ook in een enorm gebouw na een tijdje medebewoners begint te herkennen (en zij jou), krijg je nooit dezelfde sociale structuur als wanneer je een courtyard deelt.

In iedere courtyard waar verschillende woningen op uitkomen, is er één bewoner die de taak op zich neemt de boel een beetje in de gaten te houden. Hij/zij is het aanspreekpunt voor het buurtcomité om nieuws door te geven en dergelijke, houdt in de gaten dat de algemene ruimte niet verslonst en kent alle bewoners. Meestal is dit een gepensioneerde man, die alle tijd van de wereld heeft om zich met dat soort zaken bezig te houden.

In één van de hutongwoningen waar we hebben gewoond kwam deze persoon, meneer Zhong, al tijdens onze verhuizing langs om kennis te maken. Hij was vriendelijk en behulpzaam, één van de eerste dingen die hij vroeg was “of we wel eens een borreltje dronken”. Daarbij gaf hij toe zelf erg van een borreltje te houden, om vervolgens te bekennen dat driekwart van zijn maandelijkse pensioen op ging aan de drank. Dat bleek geen loze stelling, meneer Zhong was letterlijk permanent dronken.

Gelukkig had hij geen kwade dronk en was hij meestal erg vriendelijk, maar ik heb ook wel eens op het punt gestaan bij hem binnen te vallen omdat het tijdens een dronken ruzie met zijn vrouw klonk alsof hij de volledige porseleinkast had omgegooid. Het bleek mee te vallen, even later zag ik zijn vrouw gelaten met een stoffer en blik vol scherven naar de prullenbak buiten lopen.

Dat deze meest zichtbare bewoner een alcoholist is, zet zijn stempel op de sfeer in een courtyard. Hoewel we niet op slechte voet met hem stonden heb ik meneer Zhong, zijn onstabielheid en de permanente alcoholwalm geen moment gemist sinds we zijn verhuisd.

In de courtyard waar we momenteel een kamer huren is deze bewoner gelukkig een stuk benaderbaarder. Hij komt net als Zhang Yang uit Beijing (dat schept een band als vrijwel alle andere bewoners van de courtyard wàidìrén zijn) en zegt altijd “Ha, je bent er weer” als ik in Beijing ben. Hij bewaart post die voor mij wordt bezorgd en bood aan om onze fiets in de gaten te houden; in hutongs worden fietsen vaker gestolen dan in Amsterdam. Het vriendelijkste is nog wel dat hij, als wij allebei voor langere tijd in Wuhan zijn, onze voordeur eens in de paar dagen inspecteert om te kijken of er niet is ingebroken.

Dat schept een buurtgevoel dat je nooit kunt krijgen in een complex met elf gebouwen, waar in ieder gebouw een paar honderd mensen wonen.

De winnaars van de actie van vorige week zijn Afra en Boeklovers! Met beide heb ik inmiddels contact opgenomen. Uitgeverij Atlas Contact zal het boek direct toesturen, veel leesplezier!