Eén van de bestgelezen posts op dit blog gaat over de keer dat ik twee Chinese vrienden mee uit eten nam naar een Italiaans restaurant, en hoe zij het concept ‘westers eten’ niet helemaal begrepen of wilden begrijpen. Als westerling mee uit eten genomen worden door een groep Chinezen is al net zo’n interculturele ervaring, maar dan op een heel andere manier.

Onlangs werden Zhang  Yang en ik mee uit eten gevraagd door een vriendin die net was getrouwd. We vierden dit met een select gezelschap van 10 mensen, allemaal Chinezen van buiten Beijing (wàidìrén) en ik als enige buitenlander (wàiguórén). Er stond meer dan genoeg eten op tafel en was er meer dan genoeg drank aanwezig. Zoals gebruikelijk bij dit soort etentjes in China, zaten we met z’n tienen in een aparte kamer in het restaurant; zo heb je privacy en maakt het niet uit als je wat lawaaierig bent. Want dat worden mensen in China tijdens dit soort etentjes.

Deze dingen duren altijd erg lang; je zit zo van zeven tot tien, elf uur ’s avonds in die kamer. Wordt dat niet saai? Ja, als je niets verzint om de tijd mee door te komen. En er zijn meer dan genoeg dingen te bedenken om zo’n etentje ‘gezellig’ te maken.

Allereerst is er natuurlijk eten en drinken, waarbij de nadruk net iets meer op drinken ligt dan op eten. Zeker bij speciale gelegenheden (zoals in dit geval een huwelijk) wordt daarbij báijiǔ gedronken, een Chinese rijstdrank van rond de 50% alcohol (en vaak meer!). Je kunt natuurlijk zeggen dat je niet drinkt of niet van báijiǔ houdt en dat zal men wel accepteren, maar je aanwezigheid wordt veel meer op prijs gesteld als je wél meedrinkt.

Drinken doe je in China namelijk niet alleen: bij iedere slok proost je met één of meerdere tafelgenoten, een slok neem je nooit alleen. Mocht je dat wel doen dan zal er snel iemand zijn glas oppakken om toch gehaast met je te proosten.

Is samen drinken dan gezelliger? Dat wordt toch ook vervelend na pakweg vijf keer proosten met de hele tafel? Inderdaad, en daarom begin je halverwege de avond met drinkspelletjes. Daar zijn veel varianten van, tijdens dit etentje werd begonnen met een spel waarbij twee spelers om de beurt nummers roepen, dingen optellen en weet-ik-veel wat nog meer, het was zo ingewikkeld dat ik het niet eens wilde leren. Ik kon me er vanaf maken door te zeggen dat ik het als buitenlander allemaal niet snapte en dat ik wel voor Zhang Yang zou drinken, omdat hij geen alcohol drinkt. Bij iedere ronde dronk de winnaar een half glaasje baijiu en de verliezer een heel glas, zodat je allebei toch rap door drinkt.

Daarna werd overgegaan op steen-papier-schaar, wat zo eenvoudig en universeel is dat ik mezelf er echt niet aan kon onttrekken. Omdat de rode wijn op was besloot ik om dan ook maar op baijiu over te gaan, een besluit dat met gejuich werd ontvangen. Als de buitenlander ook baijiu drinkt dan is het pas echt feest. Omdat het om hele kleine glaasjes gaat kon ik mijn ronde steen-papier-schaar goed aan, ook omdat ik meer won dan verloor. Maar toen begon het feest pas echt.

Want als iedereen een paar rondjes baijiu achterover heeft geslagen, krijgen (volgens Zhang Yang vooral wàidìrén) zin om liedjes te gaan zingen. Dat vindt ik als nuchtere Nederlander verschrikkelijk; uit eten gaan is niet hetzelfde als in de bus naar schoolreisje zitten, volgens mij. Volgens mijn Chinezen tafelgenoten wel, en nadat een paar mensen iets gezongen hadden accepteerden ze van mij geen nee meer: ze wilden een Nederlands liedje horen. Wat doe je dan?

Ik koos ervoor om “Ik ben vandaag zo vrolijk” van Alfred J. Kwak te zingen, met het verzoek aan de rest van de aanwezigen om het ritme mee te klappen. Dat liedje heeft namelijk geen rare uithalen of hoge, langgerekte tonen, en is dus goed te bezingen voor iemand zonder goede zangstem (zoals ik). Daarnaast kun je erbij uitleggen dat je met de tekst wilt aangeven dat je vandaag zo blij bent 0m samen te eten en drinken, en in dit geval dat onze vrienden net getrouwd waren. En dat valt dan weer in goede aarde bij de Chinese aanwezigen: je zingt niet zomaar iets, je hebt er een bedoeling mee!

Hoe suf het allemaal ook mag zijn, hierin meegaan is in mijn ervaring beter dan jezelf blijven verzetten tegen dingen die voor volwassen westerlingen toch vrij belachelijk overkomen, zoals drinkspelletjes doen en liedjes zingen. Maar geloof mij, als je een paar glaasjes baijiu in iemand giet komt zelfs de grootste stugge ongezelligerd uiteindelijk wel los.