Vlak na aankomst in Nederland reden we naar het gemeentehuis om ons in te schrijven. Toen we buiten het gebouw parkeerden dacht Zhang Yang dat we op de verkeerde plek waren. Waarom zag hij geen gewapende bewakers bij de ingang staan?

Toen ik een paar maanden later op een donderdagavond mijn nieuwe paspoort af ging halen in het gemeentehuis, liep ik in de hal, nog geen 5 meter na binnenkomst, bijna de burgemeester omver. Ik herkende hem van een foto die ik gezien had. De burgemeester is op donderdag vaak aanwezig bij het inloopspreekuur dat de gemeente wekelijks houdt om suggesties en vragen van inwoners te beantwoorden.

Toen ik dit aan Zhang Yang vertelde geloofde hij me bijna niet. Hoe kon de burgemeester nu in de hal staan, zo vlakbij de ingang, en in gesprek gaan met Jan-en-alleman? Werden die mensen wel gescreend bij binnenkomst? Zo maakte de burgemeester zichzelf toch tot een makkelijk doelwit voor kwaadwillenden? Droeg hij soms een kogelwerend vest?

In China staan bij alle overheidsgebouwen bewakers en vaak zelfs ME. Niet altijd bewapend, maar altijd goed zichtbaar. Dat geeft een duidelijk signaal af: probeer niets, want we zitten er bovenop.

De kans dat je de bestuurder van een middelgrote stad of provincie in China zomaar te spreken krijgt is nihil. En zo wel, dan word dat minutieus voorbereid. Veiligheid boven alles, ook als er geen echte reden is om aan te nemen dat er iets mis zou kunnen gaan. In een totalitaire staat is dat wellicht ook logisch. Onze Nederlandse mentaliteit, waar zelfs de minister-president op de fiets naar een vergadering gaat, staat hier haaks tegenover.

Ik hoop dat het in Nederland altijd normaal zal blijven om gewoon het gemeentehuis binnen te kunnen lopen, en dat de burgemeester altijd bereikbaar blijft voor de inwoners van zijn/haar gemeente.