Eerder publiceerde ik hier drie overzichten van romans en non-fictie boeken over China die het het lezen zeker waard zijn (1), (2), (3). Inmiddels heb ik weer zoveel nieuwe, boeiende boeken over China gelezen, dat het tijd is voor een update. Het gaat om een aantal recent uitgebrachte boeken, maar ook een klassieker die ik zelf onlangs pas las.

Als je deze boeken nog niet gelezen hebt, zet ze dan vooral op je leeslijstje! Na het lezen zul je China en de Chinezen weer een stukje beter begrijpen.

6) De Bananengeneratie

Pete Wu is volgens zijn moeder een ‘banaan’: ‘geel’ van buiten maar wit van binnen. Hij heeft Chinese ouders maar is geboren en opgegroeid in Nederland. In De bananengeneratie deelt Pete persoonlijke ervaringen over zijn leven tussen deze twee werelden. Hij spreekt ook een heel aantal ‘mede-bananen’ – Chinese Nederlanders van zijn generatie. Zij vertellen over de relatie met hun ouders en omgaan met de verwachtingen van hun familie. En over wat het met je doet als je een leven lang grapjes als ‘hondeneter’ en ‘Hoe lang is een Chinees?’ voorgeschoteld krijgt.

De ondertitel van het boek is Over het dubbelleven van Chinese Nederlanders van nu. Dat is de rode draad die door de verhalen loopt: veel tweede en derde generatie Chinezen in Nederland worstelen met verwachtingen van succes die hun ouders hebben, en hun eigen idealen. Voor Pete zelf komt daar nog een extra laag bij omdat hij homo is, wat zijn ouders maar moeilijk kunnen accepteren.

Pete Wu, Das Mag 2019

5) Nanjing 1937

Een liefdesverhaal dat zich afspeelt aan de vooravond van een gebeurtenis in de recente Chinese geschiedenis die men zich nog maar al te goed herinnert: het bloedbad van Nanjing.

Ding Wenyu is een professor met een voorliefde voor knappe vrouwelijke studenten. Als hij de bruiloft van de mooie Yuyuan bijwoont, wordt hij hopeloos verliefd op haar. Vanaf dat moment zet hij alles op alles om Yuyuan voor zich te winnen. Dit tegen de achtergrond van de dreiging van de inname van Nanjing door het Japanse leger.

Ye Zhaoyan is een begaafd schrijver, die het alledaagse leven en de bezigheden van gewone mensen in ongewone tijden prachtig weet te vatten. De wisselende perspectieven en interpersoonlijke intriges maken het hele verhaal spannend en onverwacht, maar de scene die je als lezer altijd bij zal blijven bewaart Ye voor het aangrijpende einde van het boek.

Ye Zhaoyan, Faber & Faber 2002

4) Silk Roads

Ik weet niet goed hoe ik dit boek moet omschrijven. Het is geen encyclopedie, het is geen fotoboek, geen essaybundel, geen historisch overzicht. Het is alles tegelijk.

Wat zijn de Zijderoutes eigenlijk? Historica Susan Whitfield heeft een prachtig visueel overzicht samengesteld waarin je meer leert over de Zijderoutes – vanuit alle mogelijke uitgangspunten. Geografisch, cultureel, economisch, humanistisch. De routes via welke de uitwisseling op deze vlakken (en meer!) over vrijwel het hele Euraziatische continent liepen, worden op al deze manieren belicht. Dit aan de hand van prachtige foto’s, korte essays over bepaalde facetten van de Zijderoutes, en korte inzetten met meer informatie over een specifiek aspect.

Na het lezen van dit boek, begrijp je hoe ver terug uitwisseling tussen Europa, het Midden-Oosten en Azië gaat, en hoe alomvattend de beïnvloeding over en weer is.

Susan Whitfield, Thames & Hudson 2019

3) Secrets and Siblings

De éénkindpolitiek heeft tussen 1979 en 2016 de levens van alle Chinezen vergaand beïnvloed. En de tweekindpolitiek blijkt vooralsnog niet de oplossing tegen de vergrijzing die het beleid na een generatie als ongewenst gevolg heeft.

Finse journalist Mari Manninen heeft mensen uit alle lagen van de Chinese samenleving, die op alle mogelijke manieren de gevolgen van dit beleid ervaren geïnterviewd. Het resultaat is een interessant, gedegen overzicht van de maatschappelijke gevolgen van de éénkindpolitiek in het China van vandaag de dag. Van een vrouw die uit protest maar liefst zeven kinderen kreeg tot een vader op het platteland die een Vietnamese bruid voor zijn zoon kocht; Manninen heeft alle vormen van gevolgen gevonden, en laat iemand aan het woord die daar uit eigen ervaring over vertelt.

Lees voor meer informatie mijn recensie over dit boek op China2025.nl.

Mari Manninen, Zed Books 2019

2) Maoism

Ik heb boeken verslonden over de culturele revolutie en over Mao Zedong. In mijn eerste overzicht van China-boeken heb ik een boek over de Grote Roerganger opgenomen, en dit nieuwe boek vind ik zo sterk dat ik het ook wil noemen.

Maoism is een overzicht van hoe het Maoïsme revoluties en organisaties wereldwijd heeft beïnvloed. Het is het enige boek in zijn soort. Goed geschreven, met interessante details uitgelicht, en met een hippe knalgele kaft. Ook voor niet-Maofielen is dit boek erg interessant. In tegenstelling tot eerdere boeken over Mao (zie deze), is Julia Lovell niet bevooroordeeld over Mao en weet ze de geschiedenis van het Maoïsme levendig te vertellen.

Als je benieuwd bent hoe de Grote Roerganger stromingen van Cambodja tot Peru heeft weten te beïnvloeden, is dit boek zeker een aanrader.

Julia Lovell, Penguin Random House 2020

1) Under Red Skies

Als je het over autobiografiën hebt die een generatie Chinezen een stem geven, kom je altijd uit bij Jung Chang’s Wilde Zwanen. Van dit boek zijn wereldwijd meer dan 13 miljoen exemplaren verkocht en voor velen was dit de eerste echte kennismaking met het China onder Mao. Wilde Zwanen heeft dan ook een eervolle vermelding in mijn eerste boekenoverzicht.

Maar sinds Chang is er een hele nieuwe generatie opgegroeid in het China na Mao, en deze generatie krijgt een stem in een nieuwe autobiografie: Karoline Kan’s Under Red Skies. Kan werd in 1989 geboren in een klein dorp in Hebei. Ze is een direct resultaat van het éénkindbeleid: haar moeder riskeerde letterlijk haar leven om Karoline als tweede kind op de wereld te zetten. Kan beschrijft haar leven aan de hand van verhalen van familieleden en vrienden, en aan de grotere gebeurtenissen in de Chinese geschiedenis. Ze geeft daarmee een persoonlijk en daarom enigszins gekleurd, maar wel een representatief beeld van de coming of age van Chinese millennials.

Karoline Kan, Hurst Publishers 2019

 

Lees hier mijn eerdere aanbevelingen:

(1) 6 Romans over China die je gelezen moet hebben
(2) 6 Films over China die je gezien moet hebben
(3) 6 Documentaires over China die je gezien moet hebben
(4) 6 Boeken over China die je gelezen moet hebben (non-fictie)
(5) 6 Boeken over China die je gelezen moet hebben (2)
(6) 6 Leuke kinderboeken over China