Eerder publiceerde ik hier overzichten van romans over China die het lezen waard zijn, en boeken (non-fictie) over China waarvan ik het lezen aanraadde. Inmiddels heb ik weer zoveel nieuwe, boeiende boeken over China gelezen, dat het tijd is voor een update. Het gaat om een aantal recent uitgebrachte boeken, maar ook een klassieker die ik zelf onlangs pas las.

Als je deze boeken nog niet gelezen hebt, zet ze dan vooral op je leeslijstje! Na het lezen zul je China en de Chinezen weer een stukje beter begrijpen.

6) Vrijhaven Shanghai

In de jaren dertig van de vorige eeuw was Shanghai het “Parijs van het Oosten”. Onder westers bewind groeide de stad uit tot een vrijhaven waar zowel welgestelde kosmopolieten als armzalige verschoppelingen hun geluk kwamen beproeven. Door haar westerse bewind en verafgelegenheid van het Europese vasteland, werd Shanghai tijdens de Tweede Wereldoorlog een laatste toevluchtsoord voor vervolgde Joden. Een kleine groep mensen zorgen voor visa, een vluchtroute en opvang voor deze Joden, waardoor de stad een niet voor de hand liggend heenkomen werd om de afloop van de Nazi-bezetting af te wachten. Toen Japan Shanghai in 1941 bezette kwam hier echter verandering in.

Aan de hand van de verhalen van twee Nederlands-Joodse gezinnen die de oorlog in Shanghai hebben overleefd, vertelt Joan Veldkamp in Vrijhaven Shanghai hoe het de gevluchte Joden in Shanghai verging. In dit non-fictieboek worden wereldgeschiedenis en persoonlijke geschiedenis daardoor met elkaar verweven, wat een persoonlijk beeld van een bijzonder stukje geschiedenis geeft.

Joan Veldkamp, Uitgeverij Balans 2017

5) Op de vleugels van de draak

Lieve Joris staat bekend om haar reisverhalen over Afrika. Maar met de toenemende aanwezigheid van China in Afrika, raakte zij benieuwd naar wat er gebeurt als volkeren die geen koloniale geschiedenis delen, elkaar ontmoeten. Voor ‘Op de vleugels van de draak’ observeert en beschrijft zij, op de manier die we kennen uit haar eerdere boeken, een aantal personen en volgt hen zelfs tot aan de andere kant van de wereld.

Zo zien we hoe de relatie tussen China en Afrika vorm krijgt vanuit de ‘gewone man’: een Congolese zakenvrouw die naar Dubai reist om inkopen te doen voor haar winkel, een Malinese handelaar die nauwelijks kan lezen en schrijven maar drie keer per jaar naar Guangzhou vliegt, en een Chinese docent kunstgeschiedenis die horloges verkoopt op een strijkplank in de straten van Zuid-Afrika. Lieve Joris beschrijft de levens van deze mensen gedetailleerd en vanuit een groot inlevingsvermogen. Hiermee geeft ze een zeer persoonlijk beeld van een complexe politieke en economische relatie tussen grootmachten China en Afrika.

In een blog dat Lieve Joris speciaal voor China2025.nl schreef, deelt ze een leuke anekdote over haar verblijf in China.

Lieve Joris, Uitgeverij Atlas Contact 2013

4) Kleine Ping

Was het kinderboek in mijn overzicht van Chinese romans die je gelezen moet hebben een klassieker uit 1931, deze keer noem ik een recenter boekje.

Net zoals klassieker Kleine Sjang is Kleine Ping een Chinees jongetje, dat een krekel in een kooitje heeft en graag met zijn vriendjes speelt in de smalle straatjes van Peking. Als Kleine Ping op een dag een boodschap voor zijn moeder haalt, komt hij in een sportfeest op het grote plein terecht. Daar loopt alles niet helemaal zoals het zou moeten, maar gelukkig redden Kleine Ping en zijn vriendjes zich eruit. En zijn krekel? Die zeg: Tssjirp!

Een heel leuk boekje over China, dat ik thuis regelmatig voorlees. Een aanrader voor alle ouders van kinderen met een Chinese achtergrond (of zonder).

Paul Steenhuis, Gouden Boekjes 2008

3) Three Sisters

Ik lees graag hedendaagse Chinese literatuur. Su Tong en Yu Hua reken ik tot mijn favoriete Chinese literair auteurs. Sinds het lezen van Three Sisters reken ik Bi Feiyu ook tot dit rijtje.

In een klein dorp in Noordoost-China, heeft de familie Wang zeven dochters ter wereld gebracht voordat de felbegeerde zoon geboren werd. In deze roman volgen we drie van de zussen Wang, die ieder hun eigen manier vinden om weg te vinden in het snel veranderende China.

Yumi gebruikt haar waardigheid, Yuxiu haar verleidingskracht en Yuyang haar ambitie. Het boek is verdeeld in drie delen, waarin we steeds één van deze zussen volgen. Bi Feiyu (een man) staat er om bekend de vrouwelijke pysche bijzonder goed te kunnen beschrijven, en door de drie goed uitgewerkte karakters leer je als lezer het huidige China vanuit verschillende perspectieven goed kennen.

Bi Feiyu, Telegram Books 2010

2) Red China Blues

In mijn boekenkast staat een heel aantal boeken waarin mensen die de Culturele Revolutie hebben meegemaakt hun persoonlijke ervaringen delen. Maar pas onlangs las ik een boek van Jan Wong. Haar ervaring is uniek, omdat zij als Canadese naar China reisde om aan de revolutie mee te werken. De ondertitel is “Mijn Lange Mars van Mao tot nu”.

Jan Wong verlaat Canada in 1972 om mee te werken aan de revolutie in China. Ze gelooft heilig in het Maoïsme en zweert alle westerse luxe af om met de boeren op het Chinese platteland te werken, en tijdens een ‘studie’ aan de universiteit in Beijing geïndoctrineerd te worden met het Maoïstische gedachtegoed. Ze blijft in China tot na de Culturele Revolutie, om na een periode in Canada in 1988 weer terug te keren. Dit keer als verslaggever, en toevallig precies voor de Tian’anmen opstanden in 1989.

Jan Wong beschrijft in haar terugblik op een decennialange romance met het Chinese communisme belangrijke historische gebeurtenissen op een bijzonder persoonlijke manier, waardoor de geschiedenis voor de lezer gaat leven.

Jan Wong, Anchor Canada 1996

1) The Souls of China

Dit boek recenseerde ik onlangs voor China2025.nl, en ik sta achter de aanbeveling die ik daar deed: “The Souls of China is een must-read voor iedereen met ook maar enige interesse in het hedendaagse China“. Nu heb ik een persoonlijke interesse in religie in China (lees daarover meer in onder andere dit blog, dit blog en in dit blog), en stond in mijn eerste overzicht van China-boeken een boek over katholieke Nederlandse missionarissen die hun geloof begin negentiende eeuw in China verspreidden. Maar dit boek van Ian Johnson gaat veel verder.

Ian Johnson gaat in dit boek onder andere mee op een boeddhistische pelgrimage, bezoekt ondergrondse kermissen en brengt veel tijd door met een negende-generatie traditioneel begrafenisondernemer. Zijn ervaringen vertelt hij tegen de achtergrond van de snel veranderende Chinese maatschappij. Met zijn kennis van China en het Chinees enerzijds en daarnaast religie, schetst Johnson in dit boek hoe religie de ziel van de nieuwe Chinese supermacht vormt.

Ian Johnson, Penguin Random House 2017

 

Lees hier mijn eerdere aanbevelingen over 6 boeken (non-fictie) over China die je gelezen moet hebben, 6 romans over China die je gelezen moet hebben, 6 films over China die je gezien moet hebben en 6 documentaires over China die je gezien moet hebben.

 

NB: Een aantal van deze boeken heb ik in het Nederlands gelezen, een aantal in het Engels. In dit blog zijn de kaften van de uitgaven die ik zelf gelezen heb opgenomen.