Een bezoek aan een Chinees openbaar ziekenhuis

Chinese staatsziekenhuizen zijn enorm: het gaat vaak om meerdere gebouwen die samen een grote campus vormen. Wanneer je voor de eerste keer zo’n ziekenhuis bezoekt is het even uitzoeken in welk gebouw je moet zijn.

Eenmaal aangekomen op de juiste afdeling zoek je het kantoor van de dienstdoende arts. Bij een eerste bezoek wordt er niet met afspraken gewerkt, je kunt ’s ochtends een nummertje trekken voor afspraken later die dag. Het is daarom raadzaam om zo vroeg mogelijk in de ochtend aan te komen, zodat de rij wachtenden hopelijk nog niet àl te lang is. De deur naar het kantoor van de arts staat namelijk altijd open en mensen kunnen naar binnen lopen zodra ze aankomen, zonder oog voor andere wachtenden. Je moet rücksichtslos zijn als je de dokter te spreken wilt krijgen, want alleen hij/zij kan je doorverwijzen voor nader onderzoek.

Als buitenlander kan dat intimiderend zijn, wanneer je geen Chinees spreekt is zo’n bezoek zelfs onmogelijk. Als je denkt dat je hiervoor mooi je Chinese echtgenoot in kunt zetten heb je het mis; wanneer je naar de afdeling gynaecologie gaat mogen mannen niet mee naar binnen. Alle Chinese gynaecologen en verpleegkundigen zijn vrouw.

Je man kan plaatsnemen in de wachtruimte, die vol staat met hoogzwangeren. Er zijn nooit genoeg zitplaatsen; gammele oncomfortabele bankjes. Per verdieping is er één punt waar je heet water kunt krijgen. Daarvoor dien je zelf een beker mee te brengen, papieren of plastic bekertjes worden niet aangeboden.

De arts heeft het door het grote aantal patiënten begrijpelijkerwijs te druk om veel aandacht aan ieder individu te besteden. Met name in de kleinere steden nemen ziekenhuizen zwangere patiënten daarom pas in behandeling als ze meer dan 4 maanden zwanger zijn. Daarvoor wordt het risico op een miskraam te groot geacht, verspilde tijd dus.

Als je de gynaecoloog eenmaal gesproken hebt geeft deze je een verwijsbriefje voor één of meerdere onderzoeken. Met deze verwijzing ga je naar de kassa (meestal op een andere verdieping) om te betalen. Met de kwitantie kun je vervolgens naar de ruimte waar het onderzoek wordt gehouden. Dat kan nog een heel gezoek zijn, en wanneer je de bewuste ruimte eenmaal gevonden hebt begint het gedrang opnieuw. Je meld je bij de balie, waarna je in de rij wordt gezet voor de behandelkamer. “In de rij” dient niet opgevat te worden als netjes je beurt afwachten; zorg dat je je plaats met ellebogenwerk behoudt, want voordringen is eerder regel dan uitzondering.

Ook bij de echo mag je man niet mee naar binnen. Echo’s worden namelijk aan de lopende band uitgevoerd: in één ruimte staan 5 behandeltafels waarop 5 vrouwen tegelijk worden behandeld. De monitor waarop je de baby kunt zien staat van het bed afgedraaid zodat je niet mee kunt kijken (meer over de reden daarvan volgt in een volgend blog). Tijdens de echo wordt er geen of minieme informatie gegeven over de ontwikkeling van de baby, het scanapparaat wordt plichtmatig over je buik heen geschoven zonder commentaar. Als dit klaar is word je gesommeerd om de ruimte te verlaten, en nog voordat je goed en wel op hebt kunnen staan gaat de volgende zwangere vrouw alweer op de behandeltafel zitten om haar schoenen alvast uit te trekken.

Bij de balie krijg je een print van de resultaten, waarmee je jezelf het kantoor van de gynaecoloog weer binnen kunt vechten om te bespreken of alles in orde is. Ditzelfde proces (juiste afdeling zoeken, melden bij de balie, onderzoek uit laten voeren, resultaten ophalen) doorloop je voor alle onderzoeken, en dat kunnen er veel op een dag zijn (bijvoorbeeld aanvullende bloed- of urinetesten).

Als je een factuur nodig hebt (bijvoorbeeld voor je zorgverzekeraar), kun je na afloop van alle tests met alle behandelbriefjes terug naar de kassa, waar alleen een standaard Chinese kwitantie (fāpiào) wordt afgegeven. Als je een lange Nederlandse achternaam hebt is hiervoor geen ruimte in de standaard lay-out. Mocht je de kwitantie in willen dienen bij een Nederlandse of internationale zorgverzekeraar, zal deze het waarschijnlijk moeten doen met de tussenvoegsels van je achternaam, omdat alleen die kort genoeg zijn om op de fāpiào te passen.

Een bezoek aan een internationale privé-kliniek

Internationale privé-ziekenhuizen in China zijn veel kleiner dan openbare ziekenhuizen. Het zijn vaak gespecialiseerde instellingen, waar je voor een beperkt scala aan behandelingen terecht kunt. Bij binnenkomst word je verwelkomd door Engelssprekend personeel, dat je bij je eerste bezoek vriendelijk verzoekt om een registratieformulier in te vullen.

Als je daarmee klaar bent begeleidt een vriendelijke verpleegkundige je naar de juiste afdeling, waar ze je aanmeldt bij de balie. Daarna kun je in een rustige ruimte met comfortabele stoelen wachten totdat jouw naam wordt omgeroepen. Er staat een machine met koud en warm drinkwater dat je kunt drinken uit bekertjes met daarop het logo van het ziekenhuis. Ook staat er een schaal met volkorenkoekjes.

Na niet al te lang wachten wordt je een behandelkamer binnengeroepen door een vriendelijke gynaecoloog, die Chinees en vloeiend Engels spreekt. Als je een afspraak voor een echo hebt mag je man mee naar binnen; er vindt één echo per behandelkamer plaats. Naast het bed waarop je behandeld wordt staat een kruk waarop je man kan zitten, zodat hij samen met jou goed zicht heeft op de monitor die boven het bed hangt. De arts legt tijdens de echo steeds uit wat je ziet: hier zit de neus, zie de armpjes en beentjes, kijk hier zitten de hersenen en dit is de ruggengraat! Er wordt ruim de tijd genomen want die is er: zeer weinig mensen gaan naar een privéziekenhuis, omdat de kosten vanzelfsprekend veel hoger liggen dan die van een openbare kliniek.

Na even gewacht te hebben op de resultaten word je naar het kantoor van een andere gynaecoloog begeleidt, die de tijd neemt om de resultaten te bespreken. Na deze consulten betaal je alle kosten ineens achteraf en krijg je een duidelijke factuur waarop niet alleen je volledige naam staat, maar ook in het Engels welke behandelingen je hebt ondergaan.

NB: Dit zijn beschrijvingen van mijn eigen ervaringen in een openbaar ziekenhuis in Wuhan en een internationale privé-kliniek in Beijing.