Voordat Zhang Yang naar Nederland kwam, had ik horrorverhalen gehoord over de IND. Het zou érg lang duren voordat er over een aanvraag beslist werd, er zou om onredelijk veel documenten gevraagd worden. Nu is ons dat alles meegevallen, zo’n drie maanden nadat we de MVV-aanvraag indienden, ontving Zhang Yang in Nederland zijn verblijfsvergunning – met een welgemeend ‘welkom!’ van de bewuste IND medewerker.

Nu wist ik dat je daarnaast de belastingdienst achter je aan krijgt als je buitenlandse partner bij je in Nederland komt wonen. Maar ik had niet verwacht dat ze zo snel zouden zijn. Amper een maand nadat Zhang Yang in Nederland stond ingeschreven, viel er een brief op de mat, waarin ons het volgende verweten werd.

U hebt (een deel van) dit jaar geen recht op toeslag, omdat uw toeslagpartner niet rechtmatig in Nederland verblijft.

Dat klopte niet. Zhang Yang had nooit niet-rechtmatig in Nederland verbleven. Iets dat we met visumstempels in zijn paspoort konden aantonen. Wij konden alleen pas een MVV aanvraag indienen toen wij aan alle voorwaarden voldeden. Dat Zhang Yang tot dat moment steeds drie maanden af en aan op een Schengenvisum in Nederland verbleef, maakt zijn verblijf niet onrechtmatig.

Het toeslagensysteem staat de laatste tijd negatief in de belangstelling. Iets dat daarbij tot nu toe onderbelicht blijft, is situaties zoals de onze. Het systeem is niet ingesteld op mensen met een buitenlandse partner die in Nederland komt wonen.

Toen ik mijzelf en ons zoontje na terugkeer in Nederland inschreef bij de gemeente, deed ik dat online. Daarbij werd als vraag gesteld of ik een toeslagpartner had. Ik vinkte ja aan, ik was immers getrouwd, maar op het volgende scherm moest ik het BSN-nummer van mijn toeslagpartner invullen. Zhang Yang had toen geen BSN-nummer, omdat hij nog niet in Nederland ingeschreven stond. Dat kon immers pas als hij een MVV had, en aan die voorwaarden voldeden we op dat moment nog niet.

De enige optie om de aanvraag verder in te vullen, was invullen dat ik geen toeslagpartner had. Zonder BSN-nummer geen toeslagpartner, bleek voor mij uit de aanvraag. Er was geen optie om aan te geven dat je toeslagpartner geen BSN-nummer heeft. En is het niet logisch dat iemand die nooit in Nederland ingeschreven heeft gestaan, en daarom niet bekend is bij de belastingdienst, niet je toeslagpartner is?

Ik vulde daarom alleen de gegevens van mijn zoontje en mijzelf in, en kreeg op basis van die gegevens kinderopvangtoeslag toegekend. Toen Zhang Yang zich anderhalf jaar later in Nederland inschreef, verweet de belastingdienst ons dat wij in die periode niet eerlijk waren geweest (“niet rechtmatig in Nederland verbleven“). Terwijl hun eigen systeem dat onmogelijk maakte, omdat het niet is ingesteld op toeslagpartners die geen BSN-nummer hebben – zo was mijn redenering.

Nu weet ik inmiddels dat als je getrouwd bent, je echtgeno(o)t(e) automatisch je toeslagpartner is. Ook als hij/zij niet in Nederland woont en daarom helemaal geen recht heeft op toeslagen. En ik weet ook dat je wél een BSN-nummer aan kunt vragen voor een toeslagpartner die in het buitenland woont (met dit formulier).

Dit is heel goed om te weten, omdat je, als je zoals ik je toeslagen laat baseren op alleen de gezinsleden die in Nederland wonen, de dienst toeslagen een paar jaar later, als je partner zich in Nederland heeft ingeschreven, je niet alleen verwijt dat je hebt gelogen, maar de berekening met terugwerkende kracht baseert op een situatie waarin die toeslagpartner wordt meegenomen. En dan kun je voor een heel vervelende verrassing komen te staan, als je toeslagen met terugwerkende kracht moet terugbetalen.

Wat ik zelf vind van dit systeem vind zal ik in het midden laten. Zo ook wat ik vind van het uitgangspunt dat iemand die helemaal geen aanspraak kan maken op Nederlandse toeslagen omdat hij/zij niet in Nederland ingeschreven staat, toch als toeslagpartner gezien wordt. Maar voor degenen die zich in eenzelfde situatie bevinden, is het volgende goed om te weten:

• Je echtgeno(o)t(e) is per definitie je toeslagpartner. Als hij/zij niet in Nederland ingeschreven staat, kun je toch een BSN-nummer voor hem/haar aanvragen;
• Zodra je toeslagpartner zich in Nederland inschrijft, gaat de belastingdienst er met terugwerkende kracht vanuit dat je toeslagen had moeten ontvangen alsof je partner al die tijd al in Nederland woonde – ook als je partner niet kon ondersteunen bij de zorg voor eventuele kinderen, geen huurtoeslag kon aanvragen omdat hij/zij niet in Nederland ingeschreven stond, of anderszins redelijkerwijs aanspraak kon maken op welke Nederlandse belastingtoeslag dan ook;
• Als je je in het buitenland woonachtige partner niet meeneemt in de aanvraag voor toeslagen, worden eventuele toeslagen op basis daarvan uitgekeerd. Als je partner zich later in Nederland inschrijft, worden eventueel ontvangen toeslagen met terugwerkende kracht opnieuw berekend en teruggevorderd.

In volgende blogs ga ik nader in op een aantal andere zaken waar je rekening mee moet houden als je Chinese partner in Nederland komt wonen. Eerder schreef ik daar al over:

1) Je Chinese huwelijksakte inschrijven in Nederland
2) Een Chinees kind krijgen
3) Een MVV aanvragen voor je Chinese partner