Ik liep met mijn zoontje in de buggy op straat in een Nederlandse stad. Zoals vaak gebeurt bij kleine kinderen, keek een vrouw die toevallig naast ons liep naar hem en zwaaide hem schattig toe. Toen ze hem goed bekeken had vroeg ze me luid en duidelijk: “Het is zeker een halfbloedje hé?”

Nu heeft het Nederlandse woord ‘halfbloedje’ verschillende definities, variërend van neutrale en duidelijke omschrijvingen, tot beledigende termen. Ik zocht in verschillende online woordenboeken naar de definities die er van dit woord bestaan:

Vandale.nl
Afstammeling van een blanke en een niet-blanke

Prisma.nl
Kind van ouders van verschillend ras, m.n. v.e. blanke en een niet-blanke

Wiki Woordenboek
1) Iemand van gemengde etnische afkomst, waarbij slechts één van de twee bronnen een edel ras is
2) Van gefokte dieren: dat slechts een van de twee ouders een raszuiver volbloed is

Encyclo.nl
1) Dier 2) Euraziër 3) Geelbek 4) Gemengd ras 5) Halfcast 6) Iemand met gemengd bloed 7) Indo 8) Kind uit twee rassen 9) Kleurling 10) Mesties 11) Metis 12) Mulat 13) Mulattin

Uit al het bovenstaande kun je distilleren dat een halfbloedje, samengevat, een kind uit een relatie tussen twee rassen is. Dat lijkt een neutrale benaming, maar je ziet ook dat termen als ‘edel ras’, ‘blank en niet-blank’, ‘kleurling’ en ‘half-‘ veel voorkomen. Dat is wellicht logisch: het woord halfbloed is sterk verbonden met onze koloniale geschiedenis, zoals je kunt zien aan woorden als ‘Mulat’ en ‘Indo’. In die tijd werd er een duidelijk onderscheid gemaakt tussen ‘blank’ en ‘zwart’, waarin het blanke ras als superieur werd gezien.

Nu is de definitie van de term halfbloedje sinds het afschaffen van de slavernij veranderd. Relaties tussen partners met een verschillende etnische afkomst zie je steeds vaker, en daarmee kinderen die uit deze relaties worden geboren. Je hoort veel mensen zeggen dat halfbloedjes zo schattig zijn, bijzonder en mooier dan kindjes van ouders met dezelfde afkomst. Maar toch, door deze term te gebruiken blijft er nadruk gelegd worden op de afkomst van een kind, dat allereerst vooral mens is. De term halfbloed wordt in Nederland door de toch overwegend negatieve geschiedenis van het woord, niet veel meer gebruikt.

Het Chinese woord hùnxuè betekent letterlijk ‘gemengd bloed’, en is daarmee vrijwel het letterlijke equivalent van het Nederlandse halfbloedje. Maar in China is het de gangbare benaming voor kinderen van ouders van twee verschillende rassen, zonder enige negatieve bijklank.

Zoals ik zei komt de term halfbloedje in Nederland voort uit ons verleden, waarin niet-blanken als minder werden gezien dan blanken. Halfbloedjes vielen daar tussenin: beter dan zwart, maar minder dan blank. In China is het juist andersom: hùnxuè worden gezien als mooier en beter dan kinderen die worden geboren uit twee Chinese ouders. De perceptie is in China 180 graden anders: een blanke huid, grote ogen met dubbel ooglid en lang postuur zijn in China de definitie van mooi. Allemaal zaken die Chinezen niet van nature hebben, waardoor half-westerse kindjes als mooier worden gezien.

Hoe zie ik dat zelf, als moeder van een kind dat half Nederlands en half Chinees is? Doe het zoals een verkoopster in een winkel het onlangs deed. Zij was ook naar mijn zoontje in de buggy aan het zwaaien, en vroeg mij toen: “Hij heeft zeker een Aziatische vader?” Dat is het beestje neutraal bij de naam noemen.

Al moet ik toegeven dat onze zoon in wezen wél een halfbloedje is, hetzij op een heel andere manier. Zelf heb ik bloedgroep A, Zhang Yang heeft bloedgroep B. Onze zoon heeft bloedgroep AB, en is daarmee dus een halfbloedje in de meest letterlijke zin van het woord.