Als je hebt besloten om in het huwelijksbootje te stappen met een meneer Wang, Zhang of Li, is de grote vraag hoe je jezelf vanaf dat moment laat noemen. Dit is een belangrijke afweging, omdat de naamswijziging vergaande gevolgen kan hebben.

Allereerst is het in China absoluut niet gebruikelijk om je achternaam te wijzigen na een huwelijk. Een mevrouw Chen die met een meneer Huang trouwt, blijft ook na het huwelijk mevrouw Chen heten. In China is een huwelijk het groene licht voor het krijgen van nageslacht, om de familielijn voort te zetten. De mannelijke lijn, welteverstaan. Kinderen krijgen in China de achternaam van de vader, en ook als een echtpaar scheidt en de moeder voogdij krijgt, wordt de achternaam van het kind zelden gewijzigd naar die van de moeder. Een achternaam gaat in China over van vader op zoon of dochter, niet van man op vrouw.

Ook in Nederland wijzigt je achternaam niet als je trouwt, wel hebben echtgenoten het recht om elkaars naam te gebruiken. En dat geeft veel opties. Zo kun je, wanneer je bijvoorbeeld Marie Janssen heet, na je huwelijk met meneer Li, in Nederland uit één van onderstaande opties kiezen:

• Marie Janssen
• Marie Janssen-Li
• Marie Li-Janssen
• Marie Li

Nu zijn er een heel aantal overwegingen die bij de beslissing over een naamswijziging komen kijken als het om twee Nederlandse partners gaat, maar bij een huwelijk met een exotische naam als Li komt daar een extra overweging bij. Als je Li heet, gaat men er vanuit dat je Chinees bent, en dat kan, hoe oneerlijk dat ook mag zijn, invloed hebben op zaken als hoe je cv wordt ontvangen als je solliciteert.

Zelf begeleidde ik eens een mevrouw Wang naar haar afspraak bij de Belastingdienst. Bij het maken van een afspraak moet je daar je naam opgeven, dus gaf ik de naam Wang op. Toen we aan de beurt waren en samen naar het loket liepen, ik voorop met mevrouw Wang in mijn kielzog, was de blik van de loketmedewerker onbetaalbaar. Er leek kortsluiting in zijn hoofd te ontstaan toen hij mijn westerse uiterlijk bij de naam Wang zag. Toen was dat grappig, maar wanneer je je achternaam wijzigt naar alleen de achternaam van je Chinese man, is dit iets waar je regelmatig mee te maken zult krijgen.

Daar komt bij dat Chinese en westerse namen samen niet altijd goed klinken. Ik ken een Duitse die voor de optie van haar eigen naam + de naam van haar man koos. Haar man heet Bì, en haar eigen Duitse achternaam lijkt qua uitspraak in het Chinees op een scheldwoord. Neem daarbij dat Bì, als het zijn klank verliest in de uitspraak door een niet-Chinees, kan klinken als het Chinese woord voor kut. Daarmee werd haar achternaam een combinatie waar de Chinezen die zij tegenkwam altijd stiekem om moesten gniffelen, omdat het qua uitspraak in het Chinees leek op een grof scheldwoord.

Naast deze persoonlijke overwegingen, dien je er bij het wijzigen van je achternaam in China rekening mee te houden dat dit tot verwarring of zelfs onmogelijke situaties kan leiden bij het aanvragen of wijzigen van officiële documenten. Als je in je paspoort Marie Janssen heet, wordt deze naam gebruikt voor je Chinese visum. Dus als de naam Li na je huwelijk wordt toegevoegd in je paspoort, moet dit ook doorgevoerd worden in je visum. Dit kan lastig uit te leggen zijn aan een Chinese ambtenaar, die totaal onbekend is met het fenomeen naamswijziging na een huwelijk.

Genoeg zaken om in overweging te nemen dus. Wat heb jij met je achternaam gedaan? Laat het weten in een reactie onder dit blog!

Dit is het zesde en laatste deel in een korte serie over trouwen in China. Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4 en deel 5.