We wonen in Nederland op amper 10 minuten loopafstand van een begraafplaats. Toen we daar voor het eerst langs liepen, op weg naar de supermarkt, wist Zhang Yang niet wat hem overkwam. Een begraafplaats, open en bloot, van de weg gescheiden door slechts een stalen hek. En wat hem nog het meest verbaasde: met aan weerszijden woonhuizen met tuinen, van de begraafplaats gescheiden door slechts een muurtje!
Chinezen zijn erg bijgelovig, en bijgeloof is het sterkst als het op de dood aankomt. Geesten zweven overal rond en dien je tevreden te houden, door ze op vaste dagen in het jaar te voorzien van papieren geld en eten en drinken. Dit is niet iets om lichtzinnig over te denken; hongerige of anderszins ontevreden geesten kunnen de levenden het leven aardig zuur maken. En of de geesten van alle overledenen op zo’n begraafplaats wel tevreden gehouden worden door de nabestaanden, weet je nooit zeker.
Zhang Yang kon er maar niet over uit: wie zou er daar nou willen wonen, pal naast een begraafplaats? Die huizen waren vast spotgoedkoop! Toen ik hem uitlegde dat we in Nederland niet zo bijgelovig zijn, wilde hij dat amper van me aannemen. Van mijn grapje dat je met dit soort buren in ieder geval geen geluidsoverlast hebt, zag hij de humor niet in.
Hij drukte me op het hart om niet in het donker met ons zoontje langs de begraafplaats te lopen. In het donker hebben geesten namelijk vrij spel, en de jonge ziel en onschuld van een klein kind zijn daar extra vatbaar voor. Mocht ik er onverhoopt toch ’s avonds langs moeten, dan mocht de kleine zeker niet in de richting van de begraafplaats kijken, het beste zou nog zijn om zijn gezicht af te dekken zodat hij helemaal niets kon zien.
Nu kun je dat hilarisch, dom of onwetend vinden. Als je je hele leven echter niets anders hebt gehoord, dan is dit de waarheid. Vergelijk het maar met dat je moeder je vroeger altijd op het hart drukte dat je ’s winters een sjaal om moet doen omdat je anders verkouden wordt. Chinese moeders vertellen hun kinderen dat ze niet ’s nachts langs een begraafplaats mogen lopen omdat ze anders bezeten zouden kunnen worden door een dolende geest. Als je je hele jeugd niets anders hebt gehoord, is dat de waarheid.
Gelukkig zijn er meerdere wegen die naar de supermarkt leiden.
Bijzonder he die verschillen. Wij weten niet beter, zij ook niet.