In China worden op TV (wellicht door het gebrek aan leuke, nieuwe series met relevante inhoud) continu herhalingen van series uit de jaren ’80 en ’90 uitgezonden. Zo keek ik met enige regelmaat mee met Zhang Yang, die het nog altijd fantastisch vindt om de oude versie van Xīyóu Jì, ‘De Reis naar het Westen’ te kijken, uit 1986.

Dit is de verfilming van één van de vier beroemde Chinese literaire werken. Iedere Chinees kent dit verhaal, als het niet is omdat ze het boek zelf hebben gelezen, dan wel door de TV serie.

Nu komt deze serie op mij erg vreemd over. De Reis naar het Westen wordt gemaakt door een boeddhistische monnik die heilige sutra’s wil halen uit India. Hij maakt de reis samen met de Monkey King, een mythisch wezen dat in het Chinees niet bekend staat als Apenkoning, maar onder de gewone naam Sūn Wùkōng, en een varken. Onderweg moet dit gezelschap allerlei moeilijkheden overwinnen, die deels gebaseerd zijn op een reis naar India van een monnik die daadwerkelijk plaats heeft gevonden, deels op volksvertellingen en deels op de fantasie van de auteur.

Nu is een westers publiek onbekend met al deze zaken, waardoor het voor een Europeaan erg vreemd overkomt dat Chinese kinderen enthousiast kijken naar een monnik die onder begeleiding van een als aap verkleed mens en een varken op een drakenkoning – die de vorm van een wit paard heeft aangenomen – naar India reist om religieuze geschriften terug te halen. Maar goed, overal gaan de dingen anders, dus liet ik Zhang Yang in zijn enthousiasme.

Maar toen keek ik eens in een nostalgische bui Kinderen voor Kinderen, terwijl Zhang Yang naast mij op de bank zat. Daarmee is mijn generatie immers opgegroeid: kinderen die liedjes voor andere kinderen zingen. En Zhang Yang had dezelfde reactie als ik had op zijn Reis naar het Westen: groeien kinderen in Nederland op met dit soort malle tv-programma’s?

Ik keek namelijk Kinderen voor Kinderen 13 (1992, hier volledig te bekijken), en die editie komt veel bijgeloof aan bod. En laat dat nu iets zijn dat in China erg serieus speelt. Niet geschikt voor tere kinderzieltjes dus.

Kinderen voor Kinderen 13 vertelt het verhaal van een invalster op een basisschool die verliefd wordt op een mysterieuze voorbijganger met een bus, waarin hij de hele klas meeneemt voor een ritje. Ze krijgen onderweg pech en moeten noodgedwongen overnachten in een bos. De volgende dag blijkt dat de mysterieuze man wel érg mysterieus is; op een genomen foto blijkt hij, nadat deze ontwikkeld is, niet afgebeeld te staan. Dit alles gebeurde natuurlijk op vrijdag de dertiende.

Dit wordt gebracht middels liedjes, met teksten als: ‘Zeven keer dertien, je oma op een wip. Acht keer dertien, een sprinkhaan op je lip’.

Vanuit ons perspectief in 2019 begrijp ik Zhang Yang’s bevreemding trouwens wel. In de jaren ’90 keken we wel naar meer gekke dingen – maar dat terzijde.

Onze conclusie: wat we als kinderen keken, en waar we onze jeugdherinneringen aan ophalen, kan absurd lijken wanneer je het in de context van een andere cultuur plaatst. En dat werkt beide kanten op.