Zhang Yang vloog op 21 januari naar China om Chinees Nieuwjaar met zijn moeder te vieren. De paar dagen voor zijn vertrek kwamen er al wat berichten naar buiten over een nieuw, onbekend virus dat in Wuhan voor het eerst geconstateerd was. Pas een dag of twee na zijn aankomst in Beijing, brak in de media door hoe serieus de uitbraak van het coronavirus was. Maar toen was hij al in China aangekomen.

Zhang Yang is ruim een maand in China geweest, en is in die tijd alleen de deur uit gegaan om nodige boodschappen te doen. Dat altijd met een mondkapje op, zonder mondkapje mocht je in China de straat niet op. Mensen die Nieuwjaar vierden bij familie elders in China konden niet zonder meer terugkeren naar Beijing, het openbaar vervoer reed wel maar was vrijwel leeg, heel China ging op slot. Als we relativeren waarom; in de hele stadswijk waar Shahe ligt, Changping District, waren toen 24 gevallen van het coronavirus geconstateerd. Op een bevolking van het stadsdeel van 2 miljoen mensen.

Met een andere terugvlucht dan gepland, kwam Zhang Yang op 26 februari weer aan in Nederland. Hij had de hele vliegreis een mondkapje gedragen, verkleedde zich voordat hij ons huis binnen kwam eerst in de garage, en douchte zich eerst voordat hij na binnenkomst met mij ging praten. Alles om eventuele verspreiding te voorkomen.

Die dag waren er nog geen gevallen van het coronavirus vastgesteld in Nederland. Maar dat veranderde snel: het eerste geval werd op 28 februari bekend gemaakt, en nu, nog geen twee weken later, staat de teller boven de 600.

De maatregelen die er in Nederland worden genomen, kan Zhang Yang niet begrijpen. In nog geen twee weken tijd nar 600 geconstateerde besmettingen en wij gaan de stad in, koffie drinken in een café, rijden in een volle trein tijdens de spits naar de kantoortuin waar we samen met andere collega’s dicht op elkaar werken. Niemand draagt een mondkapje.

Zhang Yang is meteen na terugkomst begonnen met het verplichte inburgeringstraject. Iedere dag als hij na de lessen thuiskomt, zegt hij bang geweest te zijn voor het nabije contact dat je tijdens lessen hebt met docenten en medestudenten. Drie of vier van zijn medestudenten hoestten al de hele week lang best hevig, en hebben zich vandaag voor het eerst ziek gemeld. Hij is er zeker van dat ze het coronavirus hebben, en hem besmet kunnen hebben.

Ik begrijp dat dit, wanneer je net terugkomt uit China en daar een maand lang verplicht thuis hebt gezeten en altijd een mondkapje hebt gedragen, een heel sterk contrast is met de – volgens Zhang Yang – laconieke houding waarop we in Nederland met de verspreiding van het virus omgaan. Aan de andere kant: onze maatschappij is heel anders ingericht dan in China. Wij gaan met de auto of de fiets naar het werk, en als we al met het openbaar vervoer gaan, zitten we bij lange na niet zo dicht op elkaar gepakt als in Chinese metro’s. We wonen in huizen of appartementen met een eigen opgang, en komen veel minder dicht bij buren en mensen de we tegenkomen in de openbare ruimte.

Maar toch… Het is wel een heel groot verschil. De Chinese overheid die iedereen bij 24 gevallen op 2 miljoen mensen oplegt de deur niet uit te gaan en het dragen van mondkapjes verplicht stelt. En de Nederlandse overheid die bij een toename van 600% van de geconstateerde besmettingen in nog geen twee weken tijd, alleen afraadt om handen te schudden.