De herfst is bijna ten einde en de winter komt eraan. De Chinese winter (volgens de maankalender) is zelfs al begonnen, en wel op 8 november.

Tijd dus voor waxinelichtjes, gevulde speculaas en wollen sjaals. Maar ook voor verkoudheid, loopneuzen en winterdepressies. Of hoeft dat laatste niet?

In China leeft men meer naar de seizoenen dan wij. Deels om praktische redenen (als je ’s winters binnen geen verwarming hebt dan wil je wel een extra broek aan), maar ook omdat men TCM (Zhōngyào, Traditional Chinese Medicine), de Chinese geneeskunde, serieus neemt en actief toepast.

Hoewel ik mijzelf lang niet altijd houd aan wat de Chinese gezondheidsleer voorschrijft (echt niet), zijn er toch een aantal zaken die je eenvoudig in je eigen leven toe kunt passen om de winter goed door te komen. Een koutje is zo gevat, maar met onderstaande tips kun je de donkere dagen voor en na Kerst zo aangenaam en gezond mogelijk doorkomen – op z’n Chinees.

1) Eet verwarmende voeding

‘Koude’ voedingsmiddelen zoals fruit, rauwkost, komkommer, radijs, groene thee en bepaalde granen kun je beter laten staan in de winter. Het is beter om ‘warme’ voedingsmiddelen eten, waaronder gember, noten, pompoen, Chinese dadels, Chinese yam, (vlees)bouillon. En natuurlijk Chinese kool.

Het is onmogelijk om eenvoudig uit te leggen wat binnen TCM koude en warme voedingsmiddelen zijn. Dat heeft namelijk niet met de temperatuur te maken maar met de voedingsstoffen en eigenschappen van de voedingsmiddelen, die meer dan duizend jaar geleden eens onder ‘warm’ en ‘koud’ zijn ingedeeld. Meer informatie daarover vind je hier.

2) Zorg dat je geen ‘wind vangt’

Wind wordt als ‘koud’ gezien in China, zeker in de winter. Wind zorgt ervoor dat kou het lichaam in kan trekken en zo ongemak en ziekten veroorzaakt. Wind komt je lichaam het gemakkelijkst binnen via de nek, het achterhoofd en de schouders. Zorg er daarom voor dat deze altijd bedekt zijn met warme kleding, een muts of sjaal.

Wind kan ook via de longen het lichaam binnenkomen, je ademt de koude lucht immers direct in. Ga dus niet direct met je gezicht in de wind staan praten, eet regelmatig judasoor en doe eventueel ademhalingsoefeningen om de energie in je longen op peil te houden.

3) Drink warme dranken

De winter staat in de Chinese gezondheidsleer in het teken van het element water, en in China drink je water altijd warm. Laat de winter nu hét seizoen bij uitstek zijn om warme dranken te drinken. Warme chocolademelk, glühwein en grote pot thee; kom maar op!

Nu is warm water drinken volgens TCM het hele jaar goed, en wordt koud water drinken het hele jaar door afgeraden. Maar in de winter is dit net iets belangrijker. Het kost je lichaam energie om koud water op lichaamstemperatuur te brengen, en warm water zou bevorderlijk zijn voor de bloedcirculatie en het afvoeren van afvalstoffen. Dat is allemaal net iets belangrijker wanneer het buiten koud is, en je lichaam zich voorbereid op een nieuw begin in de lente.

4) Zorg goed voor je nieren

In de Chinese gezondheidsleer hangt ieder seizoen samen met een orgaan. In de winter staan de nieren centraal, omdat de nieren andere organen van energie kunnen voorzien als deze zelf niet veel energie meer hebben. Omdat de winter koud is en meer energie vergt, is dit het juiste seizoen om aandacht aan je nieren te besteden. Maar hoe doe je dat?

Volgens TCM staan de nieren in verbinding met de oren. Wanneer je je oren een aantal keer per dag warm wrijft met je handen, heeft dit een positief effect op je nieren. Omdat de meridiaan van je nieren begint bij je voetzolen, helpt het ook om op platte schoenen recht te lopen met stevige passen. Zo laat je de energie vanuit de bron stromen.

5) Creëer gezelligheid en rust

Winters zijn perfect om veel thuis te zijn en het gezellig en warm in huis te maken – cocooning in hipster-taal, of hygge in het Deens. Maar de hipsters en de Denen doen niets nieuws. In TCM staat de zomer in het teken van zon, naar buiten trekken en yang, terwijl de winter in het teken staat van ying, rust, binnenblijven en donker. Een geschikt seizoen om op tijd naar bed te gaan en onder een warme deken goed uit te rusten.

Binnenblijven in de winter is een mooie gelegenheid om niet alleen je lichaam goed te verzorgen, maar ook om aandacht aan je geestelijke gezondheid te besteden. Neem nu rust zodat je straks in de lente weer goed uitgerust bent om nieuwe ideeën uit te werken.