Het is zover, na 12 jaar is het weer mijn běnmìngnián! In de nacht van 11 op 12 februari begint het nieuwe maanjaar, het jaar van de Os. De vorige keer dat ik ‘mijn’ jaar vierde was het 2009 en was ik aan het rondreizen door Yunnan. Ik vierde toen een vrij onvergetelijk Chinees Nieuwjaar in het prachtige stadje Lijiang. De jaarwisseling zal dit jaar minder enerverend zijn, maar 2021 zal hopelijk wel wat leven in de brouwerij brengen.

Běnmìngnián betekent zoiets als ‘levensloopjaar’. Het is het jaar waarin je geboren bent en het daarmee samenhangende teken van de Chinese dierenriem. Deze bestaat uit 12 dieren, die dus in een cyclus van 12 jaar terugkeren. Voor mensen die het nieuwe jaar van hun eigen běnmìngnián ingaan wordt het een speciaal jaar, helaas niet per se in de goede zin van het woord.

In je běnmìngnián beledig je namelijk de Tàisuì, de Chinese jaargoden. Daarnaast hangt de 12-jarige cyclus samen met 12-jarige cyclussen waarin een mensenleven zich volgens de Chinezen voltrekt. Denk daarbij aan dat adolescentie begint bij 12 jaar, dat mensen zelfstandig deel gaan nemen aan de maatschappij op hun 24^e, echt volwassen zijn op hun 36^e en hun zaken op orde (zouden moeten) hebben op hun 48^e. Chinezen geloven dat ze in deze jaren extra hindernissen ondervinden en dat dingen niet volgens plan gaan.

Het is daarom niet raadzaam om in je běnmìngnián al te grote levensveranderingen in gang te zetten. De andere kant van deze onheilsspelling is dat, wanneer je de hindernissen die je in je běnmìngnián tegen zult komen goed oppakt, het kansen worden die je kunt gebruiken om je leven ten goede te keren. En, nog eenvoudiger: rood is een gelukskleur in China. Draag in je běnmìngnián dus veel rode kleding, ondergoed, sokken, een riem of wat dan ook, en je kunt zo het ongeluk afwenden.

Nu heb ik het volgens het Chinese bijgeloof goed gedaan: vorig jaar hebben er (toevallig) al twee grote levensveranderingen plaatsgevonden: we hebben een kind gekregen en een huis gekocht. Die zaken zouden dus in ieder geval niet tot onheil moeten leiden, want beide zijn netjes voor het begin van mijn jaar van de Os afgerond.

Dat deze jaarwisseling van Rat naar Os minder enerverend zal zijn dan toen ik 12 jaar geleden door China reisde, betekent niet dat we niets te doen zullen hebben. Zhang Yang heeft voor Sinterklaas een hotpot-pan gekregen, we kunnen op Oudejaarsavond dus echte Chinese hotpot eten. En ik heb me voorgenomen om voor het eerst helemaal zelf jiăozi te maken, de Chinese dumplings die je traditioneel tijdens Nieuwjaarsavond eet. Voor het eerst zonder hulp van mijn schoonmoeder, want door alle reisrestricties die momenteel gelden zullen we nieuwjaar voor het eerst sinds 2012 niet samen vieren.

Mocht je willen weten wat jouw běnmìngnián is, en wat dit nieuwe jaar te brengen heeft voor jouw teken van de dierenriem, kun je daar hier meer over lezen. Ossen zijn geboren in 1937, 1949, 1961, 1973, 1985, 1997 en 2009*.

Ben je benieuwd naar andere aspecten van Chinees Nieuwjaar? Inmiddels heb ik een aardig archief opgebouwd over deze feestdag. Over hoe Chinees Nieuwjaar in China wordt gevierd, kun je alles lezen in de blogs die ik hier in voorgaande jaren over schreef:

(2012) Het jaar van de Draak
(2013) Het jaar van de Slang
(2014) Het jaar van het Paard
(2015) Het jaar van de Geit
(2016) Het jaar van de Aap
(2017) Het jaar van de Haan
(2018) Het jaar van de Hond
(2019) Het jaar van het Varken
(2020) Het jaar van de Rat

Allemaal een gelukkig jaar van de Os toegewenst!

* Deze telling is wat kort door de bocht. Chinese sterrenbeelden worden berekend volgens de maankalender, waarbinnen een jaar begint en eindigt tussen 21 januari en 20 februari. Mensen die voor het nieuwe maanjaar zijn geboren vallen qua běnmìngnián dus in het voorgaande jaar.